Wielkanoc za granicą – obchody i tradycje w różnych krajach

Wielkanoc to nie musi być nudne święto! Jeśli zastanawiasz się nad spędzeniem go za granicą, przygotowaliśmy dla Ciebie coś wyjątkowego. Poznaj możliwości wyjazdu i jednocześnie dowiedz się, jak Wielki Tydzień obchodzi się w różnych krajach, takich jak Chorwacja, Hiszpania, Egipt, Portugalia, Bułgaria, Grecja, Czarnogóra, Turcja, Maroko, Tunezja, Malta i Cypr.

Hiszpania jest popularnym celem podróży dla Polaków. Jest to kraj katolicki, a Wielkanoc jest ważnym świętem dla Hiszpanów. Podczas Wielkiego Tygodnia ulice całkowicie się zmieniają. Tradycyjne procesje są kluczowym elementem tego święta. W ten sposób oddaje się hołd tradycji i wierzeniom. Bractwa religijne, zwane Cofradías, są odpowiedzialne za organizację tych widowiskowych przemarszów. Nie tylko mieszkańcy, ale także turyści tłumnie przybywają, aby zobaczyć te niezwykłe procesje.

Wielki Tydzień rozpoczyna się od Niedzieli Palmowej, która jest dniem pełnym smutku i refleksji. W tym czasie wierni udają się do kościoła z liśćmi palmowymi i gałązkami oliwnymi, aby uczcić wjazd Jezusa do Jerozolimy. W Hiszpanii, jak również w Portugalii, odbywają się uroczyste procesje, podczas których mieszkańcy wzięci w zadumę, kontemplują mękę Chrystusa.

Następnie nadejmuje Wielki Piątek, który jest dniem głębokiej modlitwy i refleksji. W tym dniu Polacy, Hiszpanie i Portugalczycy powstrzymują się od spożywania mięsa, aby oddać hołd Jezusowi i uczcić Jego mękę na krzyżu. W Portugalii tego dnia dominują migdały, które są spożywane w różnych postaciach.

Niedziela Wielkanocna, czyli dzień zmartwychwstania Chrystusa, jest dniem radości i świętowania. Hiszpanie i Portugaliańczycy spotykają się w gronie rodziny i bliskich, delektując się słodkościami. W Polsce zaś głównym symbolem Wielkanocy są jajka, które symbolizują płodność i odnowę.

Wielki Czwartek to ważny dzień w Chorwacji. W tym czasie odbywają się procesje, a mieszkańcy Dalmacji wykonują tradycyjne rytuały, takie jak dygowanie, czyli uderzanie rózgami o kościelne ławki. Wielki Piątek zaś jest dniem intensywnej modlitwy, której towarzyszy picie kieliszka czerwonego wina jako symbolu krwi zmartwychwstałego.

W Wielką Sobotę Polacy i Chorwaci udają się do kościoła, aby poświęcić pokarmy z koszyczka. W Polsce znajdziemy tam chrzan, chleb, szynkę, jaja, wino i tradycyjne ciasto. Natomiast w Chorwacji koszyczek zawiera również uskrsnę pogačę, a mieszkańcy kolorują jajka w różne barwy.

Włosi, podobnie jak Polacy, rozpoczynają przygotowania do Wielkanocy od 40-dniowego postu. W środy i piątki obowiązuje post jakościowy, co oznacza wykluczenie mięsa i rosołu z diety. Niedziela Palmowa jest czasem, gdy Włosi udają się do kościołów z gałązkami palmowymi i oliwnymi. We Włoszech zarówno w czwartek, jak i w piątek odbywają się procesje, a najbardziej znana z nich odbywa się pod rzymskim Koloseum. Natomiast w Wielką Sobotę księża błogosławią domy wiernych.

Domenica di Pasqua, czyli dzień zmartwychwstania Pańskiego i radości. W poranek wielkanocny wierni udają się do kościołów na uroczystą mszę, a później spotykają się w rodzinnym gronie podczas obiadu. Sam posiłek różni się w zależności od regionu. Na obiad najczęściej podawane są jagnięcina i baranina.

Na Malcie święta wielkanocne są bardzo ważne ze względu na silne katolickie tradycje obecne w kraju. Przed samą Wielkanocą odbywają się procesje, które charakteryzują się ciszą i skupieniem. Podczas tych procesji odgrywane są również sceny z Ostatniej Wieczerzy, włączając w to symboliczne mycie stóp. Wielki Piątek to dzień żałoby i smutku, w związku z czym flagi w całym kraju są opuszczone do połowy. W tym dniu wierni odwiedzają kościoły, aby ucałować stopy Chrystusa i kontynuować tradycję odwiedzania 7 ołtarzy. Wielka Sobota to kolejny dzień refleksji, ale również przygotowań na zmartwychwstanie Chrystusa.

Wielkanoc na Malcie to również czas radości i uroczystości. Mieszkańcy organizują wykwintne obiady, na które zapraszają swoich najbliższych. Maltańczycy obdarowują się również czekoladowymi pisankami i ciastkami figolli. W tym czasie na ulicach odbywają się procesje, a lokalne orkiestry grają wesołe melodie.

Zapraszamy również do zapoznania się z innymi zwyczajami i tradycjami wielkanocnymi na świecie.

W Grecji wielkanoc, znany również jako Pascha, jest najważniejszym świętem religijnym. Grecy głównie wyznają Grecki Kościół Prawosławny, co sprawia, że ich święta wielkanocne zazwyczaj przypada na nieco później niż katolickie. W 2025 roku oba święta przypadały będą jednak w tym samym czasie. Tsiknopempti, czyli Wędzony Czwartek, jest dniem zakończenia karnawału i wypada 27 lutego w tym roku. Następnie przychodzi Kathara Deftera, znana również jako Czysty Poniedziałek (3 marca), która oznacza nadejście 40-dniowego postu zwanej Sarakosti. Podczas tego okresu Grecy przechodzą na dietę bez mięsa, ryb i produktów mlecznych. Wstrzemięźliwość od jedzenia oraz powstrzymanie się od picia wina jest również zalecane.

W Wielki Czwartek przygotowuje się tradycyjne ciasta i maluje pisanki. Barwienie jajek odbywa się wyłącznie na czerwono, co symbolizuje krew Chrystusa. Natomiast Wielki Piątek to dzień żałoby, w którym należy powstrzymać się od głośnej i ciężkiej pracy oraz trzymania młotka w dłoni. W tym dniu sklepy i restauracje są otwarte krócej niż zwykle, aby Grecy mogli uczestniczyć w porannych i wieczornych mszach. Słuchanie muzyki jest niezalecane, a flagi są opuszczone do połowy masztu jako znak żałoby. Po zmroku odbywają się tradycyjne procesje.

Grecki Wielki Tydzień to czas pełen tradycji i obrzędów. Jednym z najważniejszych dni jest sobota, która przypada na 19 kwietnia. W tym dniu rodzice chrzestni odwiedzają dzieci, obdarowując je nowymi butami, czekoladowymi jajkami i lampadą – świecą, którą dziecko zabiera do kościoła. Wieczorem całe rodziny udają się do świątyni, mając ze sobą świece. Wewnątrz panuje ciemność, ale o północy pappas ogłasza Zmartwychwstanie Chrystusa. Wówczas następuje ożywienie, pojawia się światło, rozbrzmiewają kołatki, petardy, sztuczne ognie, a zgromadzeni celebrują radość. Wierzący przekazują sobie światło Chrystusa, wzniecając swoje świece. Nabożeństwo trwa często do późnych godzin nocnych, chociaż niektórzy udają się do domów, aby zasiąść do wspólnego przyjęcia.

Niedziela Wielkanocna to dzień świętowania w gronie najbliższych. Grecy odpoczywają, często grillując na świeżym powietrzu. Na ruszcie najczęściej ląduje jagnięcina lub koźlina. Niektórzy decydują się na przygotowanie tradycyjnego dania znad Morza Egejskiego, jakim jest Kokoretsi – potrawa z podrobów. Napoje alkoholowe leją się w strumieniach, a biesiadowanie trwa do późnych godzin nocnych. Zgodnie z tradycją tego dnia nic nie powinno się marnować.

Na Cyprze, gdzie dominuje religia prawosławna, Wielkanoc wypada w tym roku 20 kwietnia. Cypryjczycy obchodzą święta podobnie jak Grecy, ale mają też swoje własne zwyczaje. Przed świętami mieszkańcy wyspy starają się, aby ich domy i okolice wyglądały jak nowe. Czyścą, malują i odświeżają swoje wnętrza.

Sobotę św. Łazarza, która przypada na dzień przed Niedzielą Palmową, Cypryjczycy obchodzą szczególnie uroczyście. Według legendy, święty Łazarz przybył na wyspę po swoim zmartwychwstaniu i został wyświęcony na biskupa starożytnego miasta Kition. Pochowano go w miejscowości Larnaka, gdzie powstała nad jego grobem cerkiew. W Sobocie św. Łazarza odbywa się procesja ulicami miasta, a kilka dni przed Niedzielą Palmową rybacy siedzą w kawiarniach, plecąc z liści palmowych skomplikowane stroiki, które później sprzedają. Dzieci ozdabiają te stroiki kwiatami i zabierają je do cerkwi w niedzielę.

Wielki Czwartek to dzień, kiedy tradycyjnie barwimy jajka. Zazwyczaj używa się do tego celu czerwonego lub żółtego barwnika. Do otrzymania żółtego koloru dodaje się kwiaty margaretki. W tym dniu odbywa się również długie nabożeństwo, które upamiętnia Ostatnią Wieczerzę. Wielki Piątek to dzień żałoby i procesji, która spotyka się w jednym miejscu. Natomiast Wielka Sobota to czas Wigilii Paschalnej, która przypomina grecką tradycję, ale w Bułgarii odbywa się także tradycyjne palenie kukły Judasza.

Niedziela Wielkanocna kończy okres postu, a w tym dniu spożywa się wcześniej przygotowaną zupę avgolémono. Jest to zupa na bazie mięsnego wywaru, cytryn i jajek.

Większość Bułgarów wyznaje prawosławie. W 2025 roku Wielkanoc przypada na 20 kwietnia, czyli będzie świętowana tego samego dnia co przez katolików. Świętowanie rozpoczynane jest od Soboty św. Łazarza, która upamiętnia wskrzeszenie świętego. Panny ubrane w tradycyjne stroje tańczą buenek przy dźwiękach bułgarskiej kobzy, czyli gajdy. Starsze gospodynie zachęcają je do skoków i stukania obcasami, wierząc, że to przyniesie urodzaj.

Niedziela Palmowa w Bułgarii różni się znacznie od tej, którą znamy. Podczas uroczystej mszy święci się wianki, a później nadchodzi czas na kumiczeneto. Panny udają się nad wodę i wrzucają wianki, chleb lub bukiet. Ta, której wianek zostanie najszybciej porwany przez rzekę i pierwszy wypłynie, zostaje swatką pozostałych dziewcząt. Malowanie jajek to ważna tradycja podczas Wielkiego Czwartku. Przeciętna bułgarska rodzina barwi nawet 100 jajek, a niektóre z nich umieszcza się w cieście.

W Wielką Sobotę Bułgarzy zabierają do cerkwi kwiaty zwane gospodni kitki, czyli boże bukieciki. Następnie ozdabiają nimi ikony w domu. O północy odbywa się msza, a wierni stukają jajkami i witają się słowami „Christos Woskrese!” (Chrystus zmartwychwstał!). Spożywanie jajek i stukanie się nimi trwa nawet 40 dni po Wielkanocy. Bułgarzy hucznie świętują, organizują wielkie uczty i spędzają czas z rodziną i przyjaciółmi.

W Czarnogórze dominuje religia prawosławna i podobnie jak na Cyprze i w Bułgarii obchodzone jest święto Sobota św. Łazarza, które symbolizuje wskrzeszenie Łazarza i wjazd Jezusa do Jerozolimy. W tym dniu Czarnogórcy ubierają swoje dzieci w świąteczne stroje i udają się do cerkwi na nabożeństwo. Rodzice kupują dzwonki z flagą dla swoich dzieci, które później zawieszają na szyi maluchów. Wierzący otrzymują młode gałązki, które są święcone przez popa, a następnie kładą je w swoich domach obok kadzidła i ikony. W Czarnogórze pisanki barwi się na czerwono w Wielki Piątek. W tym dniu nie wykonuje się żadnych innych czynności.

Niedziela Wielkanocna w cerkwiach prawosławnych rozpoczyna się od porannej liturgii związanej ze zmartwychwstaniem. O godzinie 6 rano dzwony obwieszczają radosne wieści. Czarnogórcy w Niedzielę Wielkanocną zabierają na nabożeństwo kawałek pieczeni jagnięcej, jaja, ser, chleb i sól. Tradycja nakazuje, aby w Niedzielę Wielkanocną wstać bardzo wcześnie, a później pójść spać po północy. Jeśli tego nie zrobią, to aż do następnej Wielkanocy Czarnogórcy będą ospali, leniwi i nie będą dobrze wykonywać żadnych prac. Po przebudzeniu trzeba przemyć twarz i ręce wodą z miski, w której zanurzone są bazylia, bodziszek korzeniasty oraz czerwone jajko – strażnik domu.

Dzień po Wielkanocy Czarnogórcy oddają hołd zmarłym. W poniedziałki odwiedzają groby i sprzątają je z zielonej trawy. Nie tylko zostawiają znicze, ale także pisanki i inne potrawy, które potem przekazują biednym i bezdomnym.

Egipt to kraj muzułmański, dlatego nie obchodzi się tam Wielkanocy. Jednak w egipskim kalendarzu można znaleźć święto przypominające katolickie święto. Nazywa się to Sham el-Nessim i jest to święto narodowe, które symbolizuje nadejście wiosny. Dzień Powiewu Wiatru przypada na 6 maja i jest dniem wolnym od pracy i szkoły. Tego dnia Egipcjanie organizują rodzinne pikniki i delektują się tradycyjnymi smakołykami.

W przeddzień święta egipskie kobiety przygotowują posiłek, który jest spożywany następnego dnia rano. Składnikiem tego posiłku są świeża zielona cebulka, fesikh (solona surowa ryba z gatunku cefal, barwena) i gotowane na twardo jajka. Tego dnia także maluje się jajka, a następnie umieszcza udekorowany koszyk z pisankami na honorowym miejscu, czekając na następny dzień.

Poranek Sham el-Nessim to święto dzieci. Gdy jeszcze śpią, rodzice smarują im nosy mieszanką octu i zielonej cebuli. Nie tylko pomaga to w przebudzeniu, ale także chroni przed chorobami. Rodzina zasiada do śniadania, a następnie udaje się na świąteczny piknik. Jest to doskonała okazja do zjedzenia resztek śniadania, ale także do śpiewania i tańczenia. To radosne święto. Na Nilu pływają łodzie ozdobione kolorowymi chorągiewkami, a na ich pokładach bawi się egipska młodzież. Słychać wesołą muzykę i oklaski.

Turcja, podobnie jak Maroko i Tunezja, to kraje muzułmańskie. Osoby wyznające islam nie obchodzą świąt Wielkanocy. Według danych dostępnych w sieci, liczba wyznawców katolickiej religii w tych krajach jest minimalna. Najważniejszym świętem dla muzułmanów jest Ramadan, który w roku 2025 rozpocznie się 28 lutego i zakończy 29 marca. Trwa on około 30 dni, aż do pojawienia się kolejnego półksiężyca. Dzień kończący Ramadan to Eid Al Fitr, podczas którego obchodzi się zakończenie postu.

Czytaj więcej: Ramadan – co warto wiedzieć przed podróżą do kraju muzułmańskiego?

Jeśli nie masz ochoty spędzać Wielkanocy w Polsce i chcesz uciec od królików i pisanki, wyjazd do Turcji, Maroka lub Tunezji jest idealnym rozwiązaniem. Możesz liczyć na spokój bez świątecznego szaleństwa.